Bij een afpaling wordt de juridische eigendomsgrens tussen twee percelen die toebehoren aan verschillende eigenaars onderzocht en vastgesteld. Wanneer de eigenaars vrijwillig de landmeter-expert aanstellen, spreekt men van een 'afpaling in der minne'. Wanneer de landmeter-expert door de rechtbank de opdracht toegewezen krijgt, spreekt men van een 'gerechterlijke afpaling'. Het grensonderzoek mag bij wet enkel uitgevoerd worden door een landmeter-expert. De landmeter-expert vergelijkt hiervoor de opgemeten huidige toestand met andere bronnen zoals onder andere eigendomstitels, processen-verbaal van afpaling, rooilijnplannen eerdere opmetingsplannen, kadastrale schetsen, etc.